التهاب یک واکنش ایمنی از سیستم ایمنی بدن است که هنگام وجود آسیب یا عفونت احساس می شود. زمانی که آسیب می بینید، باعث می شود که ناحیه آسیب دیده قرمز و متورم شود، زیرا تعداد زیادی از گلبول های سفید به آن ناحیه می ریزند تا با عفونت مبارزه کنند و به فرآیند بهبودی کمک کنند. ر حالی که التهاب می تواند ناشی از عفونث باشد، اما این دو یکسان نیستند و مهم است که این تفکیک را انجام دهیم.
عفونت شامل تهاجم بافت های بدن توسط ارگانیزم های بیماری زا است که با تکثیر این ارگانیزم ها و واکنش سیستم ایمنی بدن به آن ها و سمومی که تولید می کنند، همراه است این بدان معناست که التهاب معمولاً با عفونت همراه است، اما در طول یک واکنش التهابی همپشه عفونت وجود ندارد.
مکانیزم دفاعی بدن
در طول آسیب یا عفونت، سیستم ایمنی از سلول های التهابی و سیتوکین ها استفاده می کند که سلول های التهابی بیشتری را تحریک می کنند. این باعث ایجاد یک واکنش التهابی در بدن می شود که سلول ها از آن برای به دام انداختن میکروب ها یا سموم استفاده می کنند تا فرآیند بهبودی بافت آسیب دیده آغاز شود.
علائم التهاب شامل درد، گرما، قرمزی، تورم و از دست دادن عملکرد است. از دست دادن عملکرد ممکن است شامل عدم توانایی در حرکت صحیح یک مفصل ملتهب، از دست دادن توانایی بویایی در حین سرماخوردگی، یا دشواری در تنفس در صورت ابتلا به برونشپت (التهاب برونش ها) باشد.
با این حال، یک واکنش التهابی همیشه به همه این پنج علامت منجر نمی شود و برخی از انواع التهاب به طور خاموش و بدون هیچ علامتی رخ می دهند.
سیستم ایمنی همچنین ممکن است به یک واکتش التهابی با آزادسازی واسطه های التهابی از سلول های ایمنی مختلف، مانند هورمون هایی مانند برادیکینین و هیستامین، پاسخ دهد. این هورمون ها باعث گشاد شدن عروق خونی می شوند، به طوری که رگ های خونی کوچک در بافت گشاد شده و اجازه می دهند خون بیشتری به ناحیه آسیب دیده برسد؛ به همین دلیل است که مناطق ملتهب می توانند قرمز و گرم شوند. جریان خون اضافی همچنین به سلول های ایمنی بیشتری این امکان را می دهد که به محل آسیب برای کمک به فرآیند بهبودی مهاجرت کنند.
دو نوع اصلی التهاب وجود دارد: پاسخ حاد کوتاه مدت و پاسخ مزمن بلندمدت.
التهاب حاد:
التهاب حاد یک واکنش ناگهانی و موقتی ایمنی به یک آسیب یا بیماری ناگهانی است. این پاسخ کوتاه مدت شامل سلول های التهابی است که به محل آسیب یا عفونت سفر می کنند تا فرآیند بهبودی را آغاز کنند. این نوع می تواند چند ساعت یا چند روز طول بکشد.
علل شایع التهاب حاد شامل زخم هایی مانند بریدگی، عفونت های باکتریایی مثل گلودرد استرپتوکوکی و عفونت های ویروسی مانند آنفولانزا است که می تواند باعت التهاب در گلو شود. سایر انواع عفونت های باکتریایی و ویروسی نیز می توانند باعث التهاب در روده کوچک شوند که به آن انتریت گفته می شود.
یک واکنش التهابی مانند این می تواند برای فرآیند بهبودی مفید باشد، زیرا تب می تواند نشانه هایی از یک سیستم ایمنی سالم را نشان دهد که بسیار فعال است و به انرژی زیادی نیاز دارد؛ زیرا نرخ متابولیسم ممکن است به دلیل تب بالاتر باشد که به معنای تولید بیشتر آنتی بادی ها و سلول های ائمنی برای کمک به مبارزه با عفونت است.
با این حال، مهم است که از عوارض سیستم ایمنی آگاه باشید، از جمله عارضه نادری اما خطرناک از یک عفونت به نام سپتی سمی یا مسمومیت خونی. علائم این عارضه می تواند شامل لرز، تب بسیار بالا و احساس بیماری شدید باشد.
سپتی سمی می تواند زمانی رخ دهد که باکتری که وارد بدن شده به سرعت در یک قسمت خاص از بدن تکثیر شود و سپس تعداد زیادی به طور ناگهانی وارد جریان خون شوند. چند دلیل برای این که این ممکن است رخ دهد عبارتند از: اگر بدن نتواند به طور محلی با عفونت مبارزه کند، اگر سیستم ایمنی ضعیف باشد یا اگر باکتری بسیار تهاجمی باشد.د این عارضه یک اورژانس پزشکی است و نیاز به توجه پزشکی فوری دارد.
التهاب مزمن: یک تهدید خاموش
در حالی که التهاب یک واکنش ایمنی مفید است، همیشه به بدن کمک نمی کند و برخی بیماری ها شامل این می شوند که سیستم ایمنی به اشتباه علیه سلول های بدن مبارزه می کند که می تواند باعث بیماری های مضر شود.
در التهاب مزمن، بدن به ارسال سلول های التهابی ادامه می دهد حتی زمانی که خطری وجود ندارد. التهاب مزمن می تواند ماه ها و حتی سال ها ادامه داشته باشد و شامل دوره هایی از بهبودی و دوره هایی که علائم ممکن است بدتر شوند، باشد.
نمونه هایی از التهاب مزمن شامل آرتریت روماتوئید، که التهاب دائمی مفاصل است، یک بیماری پوستی مزمن به نام پسوریازیس، و بیماری های التهابی روده مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو می باشد. پژوهشگران التهاب مزمن را به طیف وسیعی از بیماری های التهابی مرتبط کرده اند، از جمله بیماری های خودایمنی مانند لوپوس، بیماری های قلبی عروقی مانند بیماری قلبی، و حتی برخی سرطان ها.
در حالی که آسیب ها و عفونت ها معمولاً علت التهاب حاد هستند، علت اصلی بیشتر موارد التهاب مزمن معمولاً عوامل محیطی مانند جنبه های زندگی روزمره و قرار گرفتن در معرض سموم است.علل شایع التهاب مزمن شامل سطوح پایین فعالیت بدنی، استرس مزمن، داشتن شاخص توده بدنی (BMI) بالا یا اضافه وزن در ناحیه شکم، عدم تعادل باکتری های سالم و ناسالم روده، مصرف غذاهای التهابی، خواب مختل، و قرار گرفتن در معرض سموم است.
اثر موجی: التهاب و بیماری
التهاب می تواند تأثیر قابل توجهی بر بسیاری از سیستم های بدنی، از جمله سیستم قلبی عروقی و فشار خون داشته باشد، به طوری که بیماری های قلبی عروقی مانند آتروسکلروز به عنوان علت اصلی مرگ و میر در سطح جهانی شناخته می شوند.
در آتروسکلروز، واسطه های التهابی نقش مهمی دارند و در جذب اولیه سلول ها برای تشکیل پلاک ها در عروق خونی و همچنین در پارگی عروق دخالت می کنند. استرس قلبی از طریق التهاب در بدن نمایان می شود و سطوح بالای سیتوکین ها و شیموکین های التهابی را در بافت های قلبی تحت تأثیر نشان می دهد.
آتروسکلروز کرونری شایع ترین علت حمله قلبی است و منجر به از دست رفتن بافت قلب می شود. در طول حمله قلبی، سلول های التهابی به محل بافت نکروزه حرکت می کنند تا سلول ها و زباله های مرده را پاکسازی کنند.
علاوه بر این، واکنش های التهابی بیش از حد به فلور میکروبی روده می تواند منجر به بیماری های التهابی روده چندژنی، از جمله بیماری کرون و کولیت اولسراتیو شود. سیتوکین ها این دو بیماری گوارشی را تحریک می کنند و همچنین می توانند ناشی از التهاب غیرعفونی روده باشند.
جالب است که التهاب افزایش یافته همچنین با افسردگی و خستگی مرتبط بوده و تغییراتی در سیستم عصبی مرکزی (CNS) مشاهده می شود. التهاب می تواند منجر به افزایش نفوذپذیری مانع خون-مغز شود که ورود آسان تر مولکول های التهابی یا سلول های ایمنی به CNS را ممکن می سازد. سیگنال دهی التهابی در CNS می تواند منجر به تغییرات ساختاری و عملکردی برای افرادی که دچار افسردگی و خستگی هستند، شود
التهاب همچنین تأثیر قابل توجهی بر بیماری های مزمن دارد، همانطور که قبلاً اشاره شد، و بیماری های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید را تحریک می کند. شواهد فزاینده ای وجود دارد که نشان می دهد التهاب یک عامل کلیدی در شروع و پیشرفت دیابت است. التهاب سیستماتیک مرتبط با آرتریت روماتوئید ممکن است همچنین به خطر ابتلا به دیابت در آینده کمک کند، به طوری که نشانگرهای التهاب فعال مانند CRP با افزایش خطر دیابت در افرادی که به آرتریت روماتوئید مبتلا هستند، مرتبط است.
